Obrona Cywilna
Podstawy funkcjonowania obrony cywilnej
Aktem prawa międzynarodowego regulującym problematykę obrony cywilnej jest Protokół Dodatkowy do Konwencji genewskich z 12 sierpnia 1949 roku, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 roku – dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Część IV ludność cywilna, rozdział VI – obrona cywilna).
Dokument został ratyfikowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 19 września 1991 roku.
W rozumieniu protokołu „obrona cywilna” oznacza wypełnienie wszystkich lub niektórych zadań humanitarnych mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw , jak również zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.
Zadania obrony cywilnej wg. Przedmiotowego Protokołu to:
1. Służba ostrzegawcza
2. Ewakuacja
3. Przygotowanie i organizowanie schronów
4. Obsługa środków zaciemniania
5. Ratownictwo
6. Służby medyczne , włączając w to pierwszą pomoc oraz opiekę religijną
7. Walka z pożarami
8. Wykrywanie i oznaczanie stref niebezpiecznych
9. Odkażanie i inne podobne działania ochronne
10. Dostarczanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia
11. Doraźna pomoc dla przywrócenia i utrzymania porządku w strefach dotkniętych klęskami
12. Doraźne przywrócenie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej
13. Doraźne grzebanie zmarłych
14. Pomoc w ratowaniu dóbr niezbędnych dla przetrwania
15. Dodatkowe rodzaje działalności , niezbędne dla wypełnienia któregoś z zadań wyżej wymienionych , w tym planowania i prace organizacyjne
Na gruncie prawa krajowego problematykę obrony cywilnej reguluje ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. z 2012 roku poz. 461)
Zgodnie z jej zapisami „Obrona cywilna ma na celu ochronę ludności , zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej , dóbr kultury , ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków”.
Centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju ,z koleiterenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie , starostowie , wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast).
Szczegółowy zakres działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju oraz szefów obrony cywilnej województw , powiatów i gmin , zasady i tryb kierowania , koordynowania przez nich przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 roku w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju , szefów obrony cywilnej województw , powiatów i gmin (Dz. U. Nr. 96 poz. 850 z 2001 r.)
